kolonia

JASNOBÓR

gmina Kostopol, pow. Kostopol, woj. wołyńskie
parafia Regionówka

Opracowywane w okolicy:
Piasków, Dermanka, Paniowo, Pępków, Płoteczno, Hipolitówka, Antonówka, st.Mokwin, Jarynówka,

A B C D E-F G H I J K L-Ł M N O P R S-Ś T U W Z-Ż

Dawna nazwa kolonii - Jasny Bór, której początki sięgały XVIII w. Jej założycielami były rodziny: Adaszyńskich, Buraczyńskich, Burzyńskich, Filiczkowskich, Łosiów, Matuszyńskich i Opackich. Mieszkańcy Jasnego Boru mieli nadane pewne przywileje królewskie na korzystanie z drewna w okolicznych lasach, korzystanie z leśnych łąk, wypasie bydła w lasach itp. potwierdzone dokumentami archiwalnymi. Po 1883 r. Jasny Bór znalazł się w pobliżu kolei żelaznej, łączącej Lwów z Wilnem przez Równe, Kostopol i Sarny. Zbudowana obok stacja kolejowa do 1910 r. nosiła nazwę Wołcze, później przemianowana na Mokwin. Od początku Jasny Bór należał do parafii w Kazimierce, a od 1938 do nowoutworzonej parafii Reginówka (kaplica w Mokwinie). Zgodnie z podziałem administracyjnym woj. Wołyńskiego z 1936 r. kolonię nazwano Jasnobór, stanowiła ona samodzielną gromadę (sołectwo) w gminie Kostopol.

SZKIC KOL. JASNOBÓR

WYKAZ GOSPODARSTW, stan w około 1939 r. (najdalej do połowy 1943 r.) UWAGA: kolejność numerów w wykazie odpowiada numeracji zagród na planie Jasnoboru.

1.OPACKINarcyz - s. Ksawerego i Marianny z d. Żarczyńska, I żona IN, dzieci: Malwina i Jan; II żona Leokadia z d. Łoś Wywiezieni na roboty do Niemiec w 1943r.
2.MALACHIŃSKIIN. z rodziną. Dwie córki wywiezione na roboty do Niemiec w 1943 r. pozostała rodzina osiedliła się w 1945 w Kwidzynie. V.n.: Małachiński.
3.FILICZKOWSKIAlojzy - s. Jana i Anny z d. Szelążek, żona (śl.1893) Antonina z d. Grochowska, dzieci: Marian 1915-13.06.1943 (zamordowany w drodze na odpust do Kostopola), Janina (panna), wywieziona w 1943 r. na roboty do Niemiec (po wojnie z rodziną mieszkała k. Brzegu Dolnego).
4.BURZYŃSKIPaweł - s. Jana, żona IN, dzieci: Malwina i Jan. Wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Po wojnie: w Szymocinie k. Głogowa.
5.HULNICKIGrzegorz, żona (śl. na pocz. lat 20-tych) Teofila, wdowa po Piotrze Buraczyńskim z którym miała dzieci z nią mieszkające (poniżej), dzieci: Maria 1923. Po wojnie: k. Nidzicy.
BURACZYŃSKIWalentyna (mąż Stępniewski, wywieziona na roboty do Niemiec), Stanisław 1915 (wcielony w 1944 r. do I A WP.) oraz dzieci "na swoim", w tym: Helena (Adaszyńska, w poz.26), Antonina (Buraczyńska, w poz.32).
6.MATUSZYŃSKIPiotr, żona Jadwiga (z Karaczuna); wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Po wojnie mieszkali w Krzepowie k. Głogowa.
7.BURACZYŃSKIAntoni - s. Tomasza z rodziną. Mieszkali tu s. Leon z żoną IN. (z d. Jakubiszyn z Jabłonki) oraz s. Konstanty z żoną Heleną oraz ich dziećmi: Narcyzą i Mikołajem. Rodzina wywieziona w 1943 r. na roboty do Niemiec. Synowie Leon i Konstanty zginęli w czasie wojny.
8.ADASZYŃSKIStanisław (zmarł w czasie wojny) - s. Lucjana (s.Grzegorza i Katarzyny z d. Burzyńska) i Aleksandry z d. Kozakiewicz, I żona IN.; II żona Józefa z d. Malinowska z Płateczna, dzieci: Genowefa (Buraczyńska, poniżej), Marian (powołany w 1944 r. do I A WP), Antoni (w 1937 r. wyprowadził się do Kostopola), Czesław 1923. Po wojnie: w Gdańsku, Czesław mieszka w Olsztynie.
BURACZYŃSKIAleksander, żona Genowefa, dzieci: Michał. Wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec.
9.BURACZYŃSKIAntoni - s. Zachariasza, żona Antonina z d. Filiczkowska (zmarli w czasie wojny), dzieci: Apolonia, Julia i Jan wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Córka Anna z dziećmi, której mąż Stanisław Sieński był wywieziony w 1940 na Sybir, osiedliła się po wojnie w Wołowie.
10.BURACZYŃSKIJózef - s. Tomasza z rodziną (Józef z żoną zmarli w czasie wojny). Ich dwie starsze córki IN. były zamężne poza Jasnoborem - losy nieznane. Syn Mikołaj został wywieziony w 1943 r. na roboty do Niemiec, dalszy los nieznany.
11.BURACZYŃSKITeodor - s. Tomasza, żona IN. (oboje zmarli w czasie wojny), córka Aleksandra z mężem Antonim Sawickim - wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Po wojnie: w Lwówku Śląskim.
12.BURACZYŃSKIStanisław - s. Tomasza, żona Olga z d. Buraczyńska (c. Bazylego); synowie w wieku szkolnym: Mikołaj, Zenon i Jerzy oraz córka IN. po mężu Stępniewska - zostali wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Po wojnie: w Prabutach.
13.BURZYŃSKIMarcin - s. Jana, I żona IN, syn Marian 1911-13.06.1943 (zamordowany w drodze na odpust do Kostopola); II żona Aniela z d. Lisiecka z Hipolitowki, córki: Kazimiera 1923 i Wanda 1930. Wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Po wojnie: w Grodzanowie k. Brzegu Dolnego.
14.BURZYŃSKIJózef - s. Adolfa i Heleny z d. Konopacka, żona Anna z d. Buraczyńska - c. Antoniego, dzieci (wywiezione w 1943 r. do Niemiec): Tadeusz (po wojnie w Australii), Gabriela i Domicela (obie po wojnie mieszkały w Kwidzynie). Józef nie chciał opuścić rodzinnych stron, pozostał po wojnie w Jasnoborze, zmarł po 1970 r.
15.BURACZYŃSKINazariusz - s. Andrzeja, żona Anastazja z d. Doniec (Białorusinka). Nazariusz miał 18 ha gospodarstwo, przez wiele lat (przed 1939) był sołtysem w Jasnoborze i pracował jako mechanik w warsztatach kolejowych w Sarnach (Depo), w 1940 został wywieziony na Sybir. Żona została z 8 dorosłych dzieci. Ich losy były różne. Część z nich z rodzinami wyjechała po wojnie do Polski. Matka Anastazja z zamężną córką Walerią i młodszymi synami - Mikołajem i Jankiem pozostała na swoim w Jasnoborze i zmarła mając 96 lat.
16.SZKOŁA PODSTAWOWA 4-klasowa w budynku zbudowanym przez Nazariusza Buraczyńskiego z przeznaczeniem na ten cel. Budynek stoi do dziś, po wojnie był tu klub wiejski.
17.BURACZYŃSKAIN (Czeszka), wdowa po Andrzeju - s. Andrzeja, 2 córki IN. Po wojnie w Czechosłowacji.
18.BURACZYŃSKI- dzieci Romana i IN. (zmarli przed II wojną): Olga z mężem Kułakowskim (wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec), Helena +6.01.1944 (zamordowana w rej. stacji kolejowej w Mokwinie), Michał +1944 (powołany w 1944 r. do Armii Czerwonej, zginął na froncie w Estonii).
19.BURACZYŃSKITrofim - brat Romana (poz.18), żona IN. z d. Adaszyńska; wywiezieni w 1943 r. wraz z córką IN. oraz żonatym synem Janem (żona p. Świstowska, wdowa po osadniku wojskowym z Piłsudczyzny) na roboty do Niemiec; po wojnie mieszkali podobno w Gdańsku, a syn Jan w Anglii. Syn Władysław z żoną Teofilą (b. zakonnica z klasztoru) w czerwcu 1945 osiedlili się w Grodzanowie koło Brzegu Dolnego. O synu Mikołaju brak wiadomości.
20.BURACZYŃSKIKornel +1943, żona Olimpia + 1943 (oboje zmarli na tyfus), 2 córki: IN. i Maria z mężem Kułakowskim IN. wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Losy nieznane.
21.PROFIRYJonio +1944, żona Stefania +1944 (zmarli oboje na tyfus), córki: Anna i Helena - wywiezione w 1943 r. na roboty do Niemiec; podobno potem mieszkały w Białymstoku. Syn Jan został zabrany w 1941 przez sowietów z furmanką, zaginął bez wieści.
22.BABUKAJan (pozostał w Jasnoborze jako ranny żołnierz I wojny św., prowadził sklep w Mokwinie), żona IN. z Jasnoboru, córka i syn wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Dalsze losy rodziny nieznane.
23.CZARNECKITeodor +1944, żona Elżbieta +1944 z d. Buraczyńska (zmarli na tyfus), dzieci: Maria (mąż Tarnowski prawdopodobnie był felczerem, po wojnie w Szczecinie), Janina (Opacka, po wojnie w Nidzicy), Paulina (Baryła, wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec, po wojnie w Myszkowie), Nadzieja? (Morawska, po wojnie prawdopodobnie pozostali na terytorium ZSRR), Lidia (mąż Rosjanin, po wojnie prawdopodobnie na terytorium ZSRR), Zofia (Gustowska, po wojnie w Polanicy), Filip (wywieziony na Kaukaz, prawdopodobnie ożenił się z Rosjanką i pozostał na terytorium ZSRR).
24.UGUROWSKIWacław (pochodził z Aleksandrówki), żona Teofila z d. Burzyńska - c. Wincentego i Filomeny z d. Kuriata z Potaszni, dzieci: Eugeniusz, Tadeusz, Irena. Wacław został powołany w 1944 r. do I A WP, był na froncie sierżantem. Żona z dziećmi wyjechała w czerwcu 1945 i zamieszkała początkowo w Grodzanowie k. Brzegu Dolnego, a po powrocie Wacława z wojska zamieszkali we Wrocławiu (gdzie urodziła im się jeszcze córka Teresa).
25.BURACZYŃSKIGrzegorz - s. Wiktora (starszy wiekiem), żona Malwina z d. Rytwińska, która miała już kilkunastoletniego synka - Władysława Czyczuka. Los rodziny nieznany.
26.ADASZYŃSKIFranciszek - s. Feliksa (s.Lucjana i Aleksandry z d. Kozakiewicz) i Sabiny z d. Kamińska, maszynista kolejowy, żona Helena z d. Buraczyńska [patrz poz.5], syn Stanisław oraz córki Franciszka i Marianna. Rodzina wywieziona do Niemiec na początku 1944 r. w czasie wycofywania się Niemców z Mokwina. Po wojnie mieszkali w Lublinie. Mieli drugi dom - [poz. 40].
27.BURACZYŃSKIGrzegorz - s. Nazariusza (zbudował dom, był krawcem i mechanikiem). Przed 1939 przyjął do swego domu repatriowanych Polaków z ZSRR - rodzinę CHMIELEWSKICH: babcia, syn Wacław oraz córka Łucja +1943 (tyfus), wdowa (mąż KŁOSOWSKI był oficerem KOP, zginął IX 1939) i jej dzieci: s. Mirosław, s. Leszek i c. Danuta. Wacław Chmielewski wywieziony w 1943 r. na roboty do Niemiec. Grzegorz Buraczyński został powołany II 1944 r. do 1 A WP. Babcia Chmielewska z wnukami wyjechała VI 1945 i osiedliła się w Pogolewie Wlk. k. Brzegu Dolnego, gdzie również wrócił z wojska Grzegorz i z Niemiec Wacław.
28.GEMAMichał (pochodził spod Sanoka, pozostał w Jasnoborze jako ranny żołnierz austriacki w czasie I wojny św. tam się osiedlił i ożenił), żona Teofila z d. Filiczkowska c. Alojzego; mieli 3 dzieci. Teofila została zamordowana przez Ukraińców w dniu Zielonych Świąt 1943 r., w drodze na odpust do Kostopola. Mąż Michał został zamordowany w bestialski sposób w 1944 r. koło stacji Mokwin.
29.KULCZYCKIEmil Józef +1944, żona Anna +1944 z d. Filiczkowska (siostra Teofili Gema [poz.28]); syn Jan i 2 młodsze siostry. Emil i Anna zmarli na tyfus. Syn Jan zaopiekował się swoimi siostrami oraz trójką dzieci z rodziny Gema i w VI 1945 wyjechali wszyscy, osiedlając się w Radeczu k. Brzegu Dolnego.
30.BURZYŃSKIAntoni 1914 - s. Marcina i Michaliny z d. Matuszyńska (autor niniejszego wykazu i planu Jasnoboru), żona Maria 1914 z d. Buraczyńska - c. Nazariusza i Anastazji; dzieci: s. Adam - lat 4 oraz c. Zofia_Grażyna - lat 2 i Urszula - 1 rok. Antoni pracował w Nadleśnictwie w Mokwinie i w kierownictwie robot Nr 13 - odcinek Mokwin. Nowy dom zbudował w 1938. W 1944 r. powołany do wojska służył jako saper w 1 A WP, był na froncie. Żona Maria z dziećmi wyjechała w VI 1945 i osiedliła się w Grodzanowie k. Brzegu Dolnego, gdzie w końcu 1945 wrócił z wojska Antoni. Od 1955 rodzina zamieszkała w Bielawie k. Dzierżoniowa.
31.SUCHANIN. +1941 (pochodził spod Pieczałówki), żona Antonina z d. Buraczyńska - c. Teodora. Bezdzietni. Suchan zmarł w drodze pod Piaskowem, wracając po operacji ze zbombardowanego szpitala w Kostopolu. Losy żony nieznane.
32.BURACZYŃSKAAntonina z d. Buraczyńska - c. Piotra i Teofili [patrz poz.5], wdowa po Antonim - s. Wiktora, dzieci: Apolonia, Julia i syn IN. Antonina wyjechała z dziećmi do Równego i tam zamieszkała. Apolonia zamieszkała w Giżycku.
33.BURACZYŃSKIEmanuel - s. Kornela i Olimpiny (przed wojną służył w II baonie mostów kolejowych w Krakowie, a potem w kierownictwie robót Nr 13 w Mokwinie), żona Nadzieja Buraczyńska - c. Nazariusza. Emanuel powołany II 1944 r. do 1 A WP. Żona z dziećmi i matką Anastazją pozostała po wojnie w Jasnoborze i nie otrzymała zgody na wyjazd do Polski (przyczyny nieznane).
34.BURACZYŃSKIMikołaj - s. Tomasza, żona Anastazja z d. Buraczyńska - c. Wiktora. Mikołaj i Anastazja zmarli w czasie wojny. Ich syn Mikołaj i córka Olga zostali wywiezieni na roboty do Niemiec w 1943 r.. Dalsze losy nieznane.
35.Dom Buraczyńskich Andrzeja i IN. - zmarli przed wojną, synowie: Andrzej (zmarł) Konstanty (zmarł), Nazariusz (z rodziną w poz. 15).
36.BURACZYŃSKIWasyl (stryjeczny brat Nazariusza), żona Pelagia. Syn Adam z żoną Stefanią z d. Lisica mieli synka Wiesława. Adam przed wojną pracował jako maszynista kolejki wąskotorowej, w K R Nr 13 w Mokwinie. W II 1944 r. powołany do 1 A WP, skąd wrócił chory. W VI 1945 wyjechali i osiedlił się w Grodzanowie k. Brzegu Dolnego (gdzie Adam pracował jako mechanik w maszynowni cegielni).
37.ŁOŚKazimierz 1883-1943 - s. Teofili Łoś, zamordowany przez Ukraińców w czasie Zielonych Świąt w drodze na odpust do Kostopola wraz z innymi mieszkańcami Jasnoboru, żona (śl.1902) Marcelina z d. Chmielewska, synowie Serafin 1905 i Stanisław 1911 (obaj wcieleni II 1944 r. do 1 A WP). Po wojnie w Rozpędziu k. Kwidzyna.
38.FILIPOWICZMikołaj z Pieczałówki, żona Filomena +1943 (tyfus) z d. Kuriata z Potaszni, wdowa po Wincentym Burzyńskim - s. Jana. Jej córka Teofila z I małżeństwa (Ugurowska, w poz. 24). Córki z II małżeństwa: Karolina (po m.Kociarska - mąż zmarł w 1944 r. w Niemczech), z synem Henrykiem i siostrą Genowefą wyjechały w VI 1945 i osiedliły się w Grodzanowie k. Brzegu Dolnego, (potem wyszły obie za mąż). Córka Janina z mężem Wacławem Pałkowskim i ich dziećmi: c. Barbarą i c. Krystyną zostali wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Po wojnie osiedlili się w Grodzanowie (tam ur. im się jeszcze troje dzieci).
39.BURACZYŃSKIWiktor, żona IN., dzieci: Roman (inwalida, wrócił z wojny bez nóg), Grzegorz (po wojnie mieszkał podobno w Lubaniu), Paulina (m.Jan Cybulski zamordowany w Antonówce zimą 1944 r.), z córkami: Aleksandrą i Kunegundą wyjechała w VI 1945 i osiedliła się w Grodzanowie.
40.ADASZYŃSKIFranciszek z rodziną [patrz poz. 26] (był to drugi dom, w którym zamieszkali w 1939).
41.MATUSZYŃSKIMarcin - s. Adolfa i Pauliny, żona Alberta z d. Dziekańska z Aleksandrii, synowie: Władysław i Zygmunt oraz córka Maria z mężem Mrugałą IN. zostali wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Po wojnie mieszkali w Kwidzynie. Syn Stanisław zabrany z podwodą w VI 1941 dostał się do Armii Czerwonej, był tam oficerem, zginął 1944 r. pod Jabłonną k. Warszawy.
42.BURZYŃSKIAntoni - s. Adolfa (przezw. "Kulawy"), żona Teofila z d. Świstowska; dzieci: Jan i Wanda. Zostali wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Po wojnie mieszkali pod Zgorzelcem. Starszy syn Adolfa - Józef mieszkał w Jasnoborze - [patrz poz.14].
43.OPACKIJan - s. Ksawerego i Marianny, żona (śl.1901) Konstancja z d. Marcinkowska, dzieci: Stefan 1914-1941, Kazimierz z żoną IN. z d. Buraczyńska oraz Helena. Wywiezieni w 1943 r. na roboty do Niemiec. Po wojnie w Kwidzynie.
44.OPACKIAugustyn - s. Ksawerego (s. Ignacego i Katarzyny z d. Romanowska) i Marianny z d. Żarczyńska (śl. Kazimierka 1872), żona (śl.1907) Franciszka z d. Bagińska; córki: Emilia i Marcelina wyszły za mąż i mieszkały poza Jasnoborem; syn Teofil powołany II 1944 r. do 1 A WP, a jego żona wyjechała VI 1945 i zamieszkała k. Kwidzyna, dokąd dotarł po wojnie Teofil.
Brak więcej informacji. Proszę Państwa o pomoc w uzupełnianiu wykazu. Objaśnienie: rok w barwie: niebieskiej - śmierć z rąk bandytów ukraińskich (w tym tzw. "upa").
Osoby zainteresowane miejscowością / udostępniające informacje:

FORMULARZ zgłoszenia rodziny i uzupełnienia danych

L.p.

Informacje

1.

Małgorzata KamińskaBardzo chciałabym dotrzeć do losów mojej rodziny, ale stopuje mnie sprawa panieńskiego nazwiska mojej babci Teofili - wdowie po Piotrze Buraczyńskim - żonie Hulnickiego, któremu na imię było Grzegorz. [maj 2006] korekta w poz. 5 (Hulnicki), uzup. poz. 26 i 32nissi(a)poczta.onet.pl

2.

Ołeksandr Lapiuk-Burzyński

[marzec 2008] dot. poz. 14

oleksandrl(a)gmail.com

3.

Andrzej Mielcarek[styczeń 2009] uzup. poz. 44 dzięki "Wykazom osób..." -opr. ks. W.W. Żurek.Strony o Wołyniu

4.

Stanisław Adaszyński- s. Czesława. [styczeń 2009] korekta i uzup. w poz. 8.stanislawadaszynski(a)poczta.onet.pl

5.

Julita Mizera[czerwiec 2014] uzup. poz. 23. z relacji mojej Babci - Ireny Gradzik z d. Baryła - c. Władysława i Pauliny. Możliwe, że niektóre dane wymagają poprawki.j.j.mizera(a)gmail.com

6.

Svitlana Koval[styczeń 2016] Jestem z rodziny, która pozostała po wojnie w Jasnoborze. Chętnie nawiąże kontakt z rodzinami, które wyjechały.s.i.koval(a)nuwm.edu.ua

WYWIEZIENI PRZEZ SOWIETÓW Z JASNOBORU NA SYBIR - 10 II 1940 r.
1. STĘPNIEWSKI I.N., był gajowym, mieszkał w domu Kulczyckich [poz. 29]
2. BURACZYŃSKI Nazariusz, był m.in. sołtysem przed 1939 [poz. 15]
3. SIŃSKI Stanisław, zięć Antoniego Buraczyńskiego [poz. 9]
4. DWIE NAUCZYCIELKI - N.N. ze szkoły w Jasnoborze

MIESZKAŃCY JASNOBORU ZAMORDOWANI PRZEZ UKRAIŃCÓW

ZAMORDOWANI W CZASIE ZIELONYCH ŚWIĄT 13.06.1943 r. W DRODZE DO KOSTOPOLA:
1. GEMA Teofila z d. Filiczkowska c. Alojzego [poz. 28]
2. FILICZKOWSKI Marian s. Alojzego - lat 28 [poz. 3]
3. ŁOŚ Kazimierz - lat 60 [poz. 37]
4. BURZYŃSKI Marian s. Marcina - lat 32 [poz. 13]

ZAMORDOWANI W INNYCH OKOLICZNOŚCIACH
1. BURZYŃSKI Piotr s. Pawła - zabrany z podwodą w 1943 r. przez policję ukraińską [poz. 4]
2. ADASZYŃSKI Antoni s. Stanisława - ślad zaginął w 1943 r. [poz. 8]
3. BURACZYŃSKA Helena c. Romana - bestialsko zamordowana 6 I 1944 r. w rej. stacji Mokwin [poz. 18]
4. CYBULSKI Jan, zięć Wiktora Buraczyńskiego - zimą 1944 r. w Antonówce pod Bereznem [poz. 39]

Oczywiście, powyższe wykazy mogą być niepełne.

Losy polskich mieszkańców kolonii Jasnobór w czasie II wojny św. były podobne do innych polskich osiedli na Wołyniu: miały miejsce zsyłki na Sybir, a potem masowe wywózki na roboty do Niemiec oraz liczne morderstwa Polaków przez ukraińskich nacjonalistów. Istnienie w pobliżu niemieckiego garnizonu w Mokwinie dawało jednak większe poczucie bezpieczeństwa i szansę na przetrwanie. Po przejściu frontu, na początku 1944 r. na zachód 11 mężczyzn z Jasnoboru w wieku mobilizacyjnym znalazło się w 1 A WP i brało udział w walkach o wyzwolenie Polski. W połowie 1945 r. większość mieszkańców, tych co przetrwali, została przesiedlona w ramach repatriacji na Ziemie zachodnie Polski. Opuszczona kolonia nie została spalona i przetrwała do dziś o nazwie Jasnobor i jest zamieszkana przez Ukraińców.

Wg opracowania Czesława PIOTROWSKIEGO na podstawie szerokiej informacji pisemnej sporządzonej przez Adama Burzyńskiego, w oparciu o relację Jego ojca Antoniego [poz. 30] urodzonego w Jasnoborze, mieszkającego po wojnie w Dzierżoniowie. Warszawa, 12 VII 1999 r.

Data powstania strony: marzec 2004 r., ostatnia edycja: styczeń 2016 r.

inne strony O KRESACH