miasteczko

BEREZDÓW

powiat Nowogród Wołyński (dawniej Zwiahel), za kordonem


BEREZDÓW - latyfundium na Wołyniu, należało prawem wykupu do kolegium w Ostrogu, 1630-1773. Dobra zapisane w 1630 przez Annę Alojzę Chodkiewiczową na uzupełnienie fundacji kolegium w Ostrogu. Przynosiły one w 1665 bardzo niewielkie dochody. W l. 1686-1689 pracował w kolegium ostrogskim misjonarz dojazdowy do Moszczenicy i Berezdowa. W majątku znajdowała się kaplica lub kościół. W początkach XVIII w. Kozacy złupili majątek. Obok kuratora majątku pracowali w Berezdowie księża należący też do kolegium krakowskiego: Wojciech Łazecki 1717-18, Leon Wojna 1733-34, Wojciech Drozdowski 1734-37 i Jan Bohatko 1737-38. W latach 1920-1922, i zapewne później (do 1933 r.?), administratorem parafii był ks. Stanisław Brawer.


Opracowywane w okolicy:
Sławuta, Lidawka, Starokorzeckie, Krąglik, Majstrówka,

A B C D E-F G H I J K L-Ł M N O P R S-Ś T U W Z-Ż


Projekt WYKAZU GOSPODARSTW stan w około 1936 r.

1.

RYBICKIIN., brat Bazyli 1864-1945 po śmierci żony Franciszki z d. Nietyksza (Netyksza, Нетыкша) wraz z dziećmi przeniósł się w około 1903 r. do Sarkówki, potem osiadł w Kadobyszczach. Pozostała rodzina (Bazyli miał kilku braci i może siostry) została za kordonem prócz jednego, który przedostał się w okolice Warszawy do rodzinnego domu ojca (miejscowość nieznana). W 1939 r. po zajęciu zachodniej części Wołynia przez Armię Czerwoną z Berezdowa do Kostopola przyjechał na krótko bratanek Bazylego (IN.).

2.

RYBICKIJózef 1902-1989 - s. Andrzeja. Od 1936 r. na zesłaniu w Kazachstanie. Córki Jadwiga i Rozalia, syn Roman. Józef miał siostry o imieniu Marcelina i Petronela, które pozostały na Ukrainie.

3.

RYBICKIIN., córka Krystyna +2006 (po m.Łasztowicz - od 1981 w Biszkeku). Od 1936 r. na zesłaniu w Kazachstanie.

4.

RYBICKIRafał 1880 - s. Wincentego i Tekli z d Urbanowicz, żona (śl.1905) Franciszka z d. Gajewska. Na zaproszenie kuzyna Antoniego Rybickiego, w roku 1910 Rafał (Rafael) popłynął do Ameryki, do Peabody.

5.

KUCZERIN, Stefan z rodziną przenieśli się do Sarkówki w 1903 r., dzieci IN. - w tym syn Awram

6.

RYBICKIAntoni 1887 - s. Ludwika. Aresztowany w 1943 r. w Kazachstanie, gdzie został zesłany z Berezdowa.
Proszę Państwa o pomoc w uzupełnianiu wykazu.

Berezdów jako miasteczko typowo polskie, znikło z mapy po II wojnie światowej wskutek aresztowań, wywózek i mordów. Obecnie po Polakach pozostał tylko cmentarz całkowicie zaniedbany, zarośnięty i zniszczony (zdjęcia). Nazwa miejscowości pisana alfabetem łacińskim brzmi różnie: Berestow, Berezdov, Berezdow, Berezdiw, Berezdiv, Berestov.., obecnie alfabetem innym: Берездов,

Uwaga: na końcu strony podana jest lista pasażerów udających się do USA z dotychczasowym zameldowaniem w Berezdowie. W wielu przypadkach pisownia nazwiska czy imienia może nawet w sposób znaczący odbiegać od właściwego z powodu... "percepcji Anglosasów"(?).

Osoby zainteresowane miejscowością / udostępniające informacje:

FORMULARZ zgłoszenia rodziny i uzupełnienia danych

L.p.

Informacje

1.

Andrzej Mielcarek[marzec 2003] poz. 1 i 5. [czerwiec 2009] poz. 1 i 5. ZDJĘCIA rodzinyStrony o Wołyniu

2.

Anatol Rybicki[wrzesień 2006] poz. 2 i 3filin(a)onet.eu

3.

Łukasz Gubański[wrzesień 2006] Powiadomienie o stronie z galerią zdjęć z 2007 r. FILMYhttp://picasaweb.google.com
Fragment z książki Franceski Michalskiej "Cała radość życia".

[...] Rynek, zamieszkany przeważnie przez Żydów, stanowił centrum miasteczka. Sklepików żydowskich było zatrzęsienie, a tuż obok, na placu, odbywały się jarmarki. Kiedy gospodarz wydawał córkę za mąż i brakowało mu pieniędzy, Żydzi zawsze pożyczyli, wiedząc, że odda z nawiązką. W ogóle stosunki z nimi układały się bardzo dobrze. Byli świetnymi rzemieślnikami; na przykład więc, żeby nie jeździć do miasta, wysyłaliśmy z Maraczówki furmankę po krawca Zejdę z pomocnikiem i maszyną. Obaj zatrzymywali się w domu jednego z gospodarzy, dostawali koszerne jedzenie i w kilka tygodni obszywali całą wieś. Potem odwoziło się ich do Berezdowa i obie strony były zadowolone. Krawiec doradzał, jaki krój ubrania wybrać, i po dodatki nie trzeba było jeździć do miasta. Mnie też Zejda uszył palto ze spódnicy mamy. Szkoda mi jej było, bo mama w niej bardzo szykownie wyglądała. Była to długa spódnica koloru oliwkowego, jeszcze z czasów panieńskich, w talii ściągnięta szerokim paskiem z ozdobną klamrą, a na dole wykończona pasmanterią, tak jakby gęstą szczoteczką.

Mama, kiedy była jeszcze młodą dziewczyną, w czasie szabasu pomagała sąsiadom Żydom: zapalała świeczki, przynosiła wodę i paliła w piecach, bo, jak wiadomo, religia nie pozwala im podejmować w tym dniu jakichkolwiek prac. Do babci przychodziła znajoma Żydówka Całycha, rozmawiały nieraz godzinami. Bogatsi Żydzi płacili jej, by lamentowała na pogrzebach i modliła się przy grobach. Przykładała wtedy ucho do mogiły, słuchała, co mówi zmarły, i przekazywała jego słowa rodzinie. Nie zawsze jednak zmarły był dostatecznie rozmowny i Całycha przychodziła wielokrotnie do tego samego grobu. Wiem, że kiedyś uczestniczyła też w niesamowitym żydowskim rytuale: w oznaczonym dniu wszyscy Żydzi z okolicy udawali się nad rzekę; było wiadomo, że zły duch porwie w tym dniu jednego z nich, tego, który nie ujrzy w rzece swego odbicia. W pewnej chwili powstawał tumult i wielkie zamieszanie, zrywał się wiatr i w ogólnym rozgardiaszu ktoś przepadał. Tego razu znikła właśnie Całycha. Po kilku tygodniach pojawiła się u babci znowu, zmieniona i wymizerowana.

Także i w Maraczówce był żydowski sklepik, do którego mama wysyłała mnie po mydło, lazurek, sól, pieprz czy liście laurowe, cynamon, a czasem nawet szafran.

Dziadek miał znajomego Żyda, imieniem Herszko, właściciela gorzelni. Jego utrapieniem były wróble, zlatujące się wielkimi gromadami do zboża, z którego pędzono wódkę. W czasie rewolucji bolszewicy rozbili gorzelnię, a spirytus z kadzi popłynął do rzeczki. Cała wieś pobiegła z niej czerpać. Herszko patrzył zrozpaczony na zrujnowaną gorzelnię, ale do dziadka powiedział: 
— Przynajmniej będę miał spokój z wróblami.

Wkrótce zaczął nam dokuczać głód. Babcia powtarzała:
— Jedz dziecko do syta, nie martw się, pójdę do miasta, Żydzi dadzą mi chleba na kredyt.

Tak było przez całą zimę. Jedni i drudzy mieli do siebie zaufanie, wiadomo było, że latem odda się dług z procentem — odda w postaci cebuli, czosnku czy fasoli. Jednak z czasem i u Żydów zabrakło chleba. I wtedy kredyt się skończył. Babcia niczego już dostać nie mogła. Rodzice przyjeżdżali z Maraczówki i opowiadali, że na wsi jest straszny głód, ludzie umierają. Tymczasem brygady aktywistów dzień w dzień chodzą po domach, zrywają podłogi i szukają schowanej żywności.

W Berezdowie głód też wszystkim dokuczał, coraz mniej dzieci przychodziło do szkoły, nauczyciele również nie mieli co jeść. Wszyscy mówili tylko o głodzie, a także że zjedli już wszystkie ukryte zapasy. Czasem ktoś znalazł jeszcze w szopie czy na strychu trochę starej fasoli sprzed kilku lat, ale wkrótce potem już nic nie udawało się znaleźć. Niczego nie można było kupić czy pożyczyć — ani w mieście, ani na wsi. Wszędzie to samo. W miastach przed sklepami dzień i noc stały kolejki, a jak już przywieziono trochę chleba, robił się taki ścisk, że często ktoś ginął zaduszony. [...]


Osoby z Berezdowa (na listach wpisano nazwy: Berezdowa, Berezdowo, Berezdowe, Berezdow, Berezdov), które udały się statkiem do Ameryki. Dane pochodzą ze strony: http://www.ellisisland.org/

Lp.

Nazwisko, Imię

Rok ur.

Płynął w roku

Lp.

Nazwisko, Imię

Rok ur.

Płynął w roku

1

Anziuk,Iwan

1890

1909

...

83

Kuprianietz,Jurko

1893

1910

2

Apolczak,Kalenik

1885

1913

84

Linkiewicz Josef

1880

1910

3

Babiasz,Ytzig

1861

1909

85

Litwak,David

1881

1908

4

Bajczuk,Macksim

1869

1909

86

Matis,Gustav

1883

1910

5

Ballas,Ruchla

1885

1923

87

Metelski Piotr

1891

1910

6

Barak,Josef

1887

1910

88

Meyer,Ludwig

1881

1908

7

Barmak,Fejga

1900

1921

89

Michalczuk,Parimon

1891

1910

8

Barmak,Malka

1880

1921

90

Miedwied-Grinsztadt,Fruma

1898

1921

9

Blank,Berel

1901

1921

91

Miedwied-Grinsztadt,Mersz

1889

1921

10

Blank,Ciwa

1904

1921

92

Natkiewicz,Josef

1891

1910

11

Blank,Hersz

1902

1921

93

Nejterman,Chaie

1915

1923

12

Blank,Sziwa

1880

1921

94

Nejterman,Fejga

1911

1923

13

Brazuk,Anton

1885

1912

95

Nejterman,Rajzel

1886

1923

14

Briczka,Chasia

1912

1921

96

Nejterman,Rajzel

1885

1922

15

Briczka,Ejda

1887

1921

97

Niznik,Alexander

1883

1910

16

Bronicz,Josef

1872

1911

98

Nowicki,Wikenty

1892

1910

17

Carson,Filip

1885

1909

99

Osipczuk,Stefan

1877

1910

18

Carson,Wasids

1889

1909

100

Patlis,Bella

1874

1921

19

Chais,

1914

1922

101

Patlis,Toibe L.

1907

1921

20

Nejterman,Fejga

1910

1922

102

Pęczarnik,Ivan

1873

1908

21

Einbinder,Awram

1893

1910

103

Perchkin,Itzchok

1841

1911

22

Eismond,Josef

1892

1908

104

Peschkin,Bunie

1843

1911

23

Eismond,Teodor

1880

1908

105

Pihol,Stepan

1891

1912

24

Ejber,Bejla

1853

1921

106

Pitzenik,Miron

1879

1911

25

Fischbein,Mindel

1880

1902

107

Poliszczuk Filip

1878

1910

26

Flauman,Chune

1891

1910

108

Poliszczuk,Timofej

1887

1912

27

Freger,Anna

1904

1908

109

Prochasko,Jossif

1893

1912

28

Freger,Dwosche

1882

1908

110

Prociuk,Nikofor

1888

1913

29

Fridland,Chaim Dawid

1904

1921

111

Prociuk,Stefan

1894

1912

30

Fridland,Chasia

1896

1921

112

Prokopczenko,Grigory

1884

1909

31

Fridland,Ester Rywka

1900

1922

113

Przełucki Piotr

1892

1910

32

Fridland,Jankel

1907

1921

114

Reznik,Basia

1850

1921

33

Fridland,Leja

1873

1921

115

Rozenstajn,Szymon Zejdel

1903

1922

34

Fridland,Mojsze

1905

1921

116

Rybicki Rafael

1880

1910

35

Fridland,Zelda

1856

1921

117

Schultz,Dawid

1903

1922

36

Fridman,Chana

1912

1921

118

Silberman,Dwera

1903

1921

37

Fridman,Ickwed

1905

1921

119

Silberman,Ester

1901

1921

38

Gajewski,Josef

1889

1914

120

Silberman,Moszko

1911

1921

39

Galperin,Ester

1886

1922

121

Silberman,Srul

1910

1921

40

Galperin,Zlata

1913

1922

122

Singerman,Uszer

1875

1911

41

Grinfeld,Chaie

1910

1921

123

Singermann,Josel

1895

1921

42

Grinfeld,Chane

1912

1921

124

Singermann,Sosel

1898

1921

43

Grinfeld,Jita

1885

1921

125

Spring,Hersch

1876

1910

44

Grinfeld,Menasze

1907

1921

126

Stasiuk,Alexe

1891

1909

45

Gronkowski,Feliks

1884

1914

127

Stasiuk,Pawlo

1892

1911

46

Gunelfarb,Pesia Jenta

1861

1921

128

Strzymydsowski,Broislaw

1899

1908

47

Hajewski,Josef

1889

1911

129

Strzymydsowski,Jan

1905

1908

48

Humeniuk,Iwan

1894

1913

130

Strzymydsowska,Antonina

1882

1908

49

Humeniuk,Hrihori

1874

1913

131

Susno,Awrum

1906

1921

50

Josikczuk,Alexander

1882

1910

132

Susno,Josia

1905

1921

51

Kaprijanitz,Peter

1892

1909

133

Susua,Icek

1914

1921

52

Katzman,Chaja

1913

1921

134

Susua,Lejb

1903

1921

53

Katzman,Chana

1891

1921

135

Susua,Moszje

1912

1921

54

Katzman,Richel

1911

1921

136

Szapiro,Aron

1911

1921

55

Katzmann,Israel

1874

1899

137

Szapiro,Chaja

1888

1921

56

Katzmann,Mechel

1892

1911

138

Szapiro,Szejlik

1906

1921

57

Kimelmacher,Icek

1898

1921

139

Szapiro,Szloma

1909

1921

58

Kiperstein,Itte

1855

1921

140

Tamarin,Aron

1894

1913

59

Kiperstein,Josel

1915

1921

141

Tamarin,Aram

1894

1913

60

Kiperstejn,Mencia

1888

1921

142

Tkaczuk,Michael

1878

1913

61

Kipersztein,Azje

1912

1921

143

Tkaczuk,Petro

1885

1908

62

Kipersztein,Chaim/Gdalit

1907

1921

144

Vasiliuk,Paweł

1887

1912

63

Kipersztein,Fema

1910

1921

145

Wainszelbojm,Friua

1905

1921

64

Kipersztein,Moisze

1905

1921

146

Wajsman,Awram

1906

1922

65

Kipersztejn,Bejla

1880

1921

147

Wajsman,Chawa

1904

1922

66

Kipersztejn,Fema

1910

1921

148

Wajsman,Cipa

1914

1922

67

Kiriluk,Kirul

1886

1913

149

Weinschelbaum,Abram

1890

1921

68

Kirzner,Herszel Wolf

1882

1911

150

Weinschelbaum,Mendel

1920

1921

69

Kleiman,Chaim

1886

1907

151

Weinschelbaum,Ronce

1894

1921

70

Koczaruk,Anton

1875

1913

152

Weisser,Harry

1881

1902

71

Kornatowski,Stanislaw

1887

1910

153

Zacharczuk,Wasyl

1874

1908

72

Kornatowski,Wladyslaw

1894

1913

154

Zah...ke,Ester

1901

1902

73

Korniatowski,Kasper

1866

1911

155

Zah...ke,Gdal...c

.

1902

74

Kostiuk,Osip

1893

1913

156

Zaika,Motel

1890

1907

75

Kotlarski,Jankiel

1879

1907

157

Zap,Schie

1883

1908

76

Krymer,Gisia

1912

1922

158

Zejgerman,Josif

1906

1921

77

Krymer,Maryam Ruch. A

1886

1922

159

Zgrzybłowski Józef

1875

1910

78

Kujirianek,Polikayr

1897

1914

160

Zgrzybłowski Franciszek

1865

1910

79

Kunice,Schiwe

1884

1910

161

Zilberman,Leja

1890

1921

80

Kupersztyn,Herszel

1911

1921

162

Zilberman,Szejnchlo

1910

1921

81

Kupersztyn,Sura

1890

1921

163

Zilberman,Tania

1912

1921

82

Kupersztyn,Zalie

1913

1921

...

Data powstania strony: marzec 2006 r., ostatnia edycja: kwiecień 2013 r.

inne strony O KRESACH

ros. Берездов, Березцово